|
O naszym mieście i okolicach |
KOŚCIÓŁ PARAFIALNY W CZERSKU
SPIS
- Opis Kościoła
- Ołtarze
- Ołtarz Trójcy Świętej
- Ołtarz Świętego Krzyża
- Ołtarz Świętego Michała
- Ołtarz Świętej Marii Magdaleny
- Ołtarz Najświętszej Marii Panny
- Ołtrarz Posoborowy
- Ołtarzyk Świętego Judy Tadeusza
- Ołtarzyk Świętego Antoniego
- Kropelnica
- Chrzcielnica
- Kazalnica
- Organy
- Stacje Drogi Krzyżowej
- Konfesjonały
- Malatura Kościoła
- Dzwony
- Bibliografia
BUDYNEK KOŚCIOŁA
Kościół w Czersku pod wezwaniem św. Marii Magdaleny został wzniesiony w latach 1910 - 1913 według projektu architekta Fryderyka Oscara Hossfelda. Budynek został wzniesiony z czerwonej cegły w stylu neogotyckim. Jest to budowla halowa, która posiada po stronie zachodniej krótkie i wieloboczne zamknięte prezbiterium. Na zewnątrz jest oszkarpowanie a także ożywiona dekoracją blendową ze szczytami nad korpusem i ramionami transeptu. Do północnej części transeptu przylega murowana, czworoboczna wieża wysokości 40 m. Zakończona jest ona hełmem w kształcie ostrosłupa pokrytym miedzianą blachą. Na wieży znajdują się 4 dzwony i zegar. Nad nawą główną i transeptem znajduje się dwuspadowy dach. Dach prezbiterium i dach nawy północnej jest niższy od dachu nawy głównej. Kościół jest pokryty dachówką falistą rzymsko-kombinowaną i mniszką. Przy kościele jest 6 wejść. Nad głównym wejściem znajduje się 1,9 m. figura Marii Magdaleny wykonana przez rzeźbiarza Trillhase z Erfurtu za cenę 1800 marek. Obejście wyłożone jest polbrukiem i betonem. Osoby niepełnosprawne mogą korzystać ze specjalnego podjazdu.
Kościół jest trójnawowy z transeptem w kształcie krzyża łacińskiego. Nawy boczne oddzielone są od nawy głównej sześcioma kwadratowymi kolumnami, które pozbawione są podstaw i kapitelu. Złączone są one ze sobą łukiem Tudorów. Oprócz dwóch zakrystii kościół ten posiada także dwie kruchty pod chórem, jedną we wieży. Posadzka kościoła wyłożona jest płytami kamiennymi. Cała budowla jest oświetlona przez okna witrażowe i żyrandole. Miejsc w kościele siedzących jest ok. 900 a stojących 3000. Kościół kosztował ok. 300 000 marek. Został konsekrowany 27 kwietnia 1913 r.
Wymiary:
ogólne - 53 m x 18,50 m , w transepcie 29,60 m
nawa główna - 10,50 m szeroka, 43 m długa, 9,50 m wysoka
nawy boczne - 2,50 szerokie, 29 m długie, 8,25 m wysokie
nawy poprzeczne - 8,50 szerokie, 10,50 m długie, 8,25 m wysokie
prezbiterium - 10,50 m x 10 m.
powrót
OŁTARZE
OŁTARZ TRÓJCY ŚWIĘTEJ
Główny ołtarz znajdujący się w prezbiterium. Fundowany w 1611 roku przez opata Feliksa Kosa do rodzinnej kaplicy, znajdował się pierwotnie w katedrze pelplińskiej. Został wykonany z drewna w stylu renesansowym. Wymiary: 2,75 m. szerokości i 6,50 m. wysokości. W 1845 r. po likwidacji kaplicy Kosów kapituła chełmińska przekazała go do Czerska. Obraz przedstawiający Trójcę Świętą w otoczeniu aniołów został wykonany w 1611 r. przez mistrza królewskiego Hermana Hana. Wymiary jego: 2,30 x 1,55 m. Pod obrazem znajduje się predella przedstawiająca koncert anielski. Jej wymiary: 0,40 x 1,35 m. Na jej odwrocie znajduje się napis: "Inceptum Anno 1611 Adj 20 Julij Perfectum Erdem Anno in festo Scti Mathei Hoc altare pictum ab Hermanno Gallo Oretur pro eo ."W 1913 r. ołtarz został powiększony przez dodanie po bokach rzeźbionego w stylu barokowym paludamentu z postaciami aniołów. Dokonał tego H. Kachler z Berlina według szkiców Oscara Hossfelda. W 1958 r. p. Baranowski z Torunia przeprowadził gruntowną renowację ołtarza przywracając mu pierwotny kolor drzewa hebanu i dając nową szatę złota dukatowego. Konserwacji obrazu dokonał Lesław Szolginia ze Świecia.
powrót
OŁTARZ ŚWIĘTEGO KRZYŻA
Ołtarz ten jest umieszczony w południowej części transeptu. Był ołtarzem głównym w starym kościele drewnianym. Wykonany został przez Dawida Bohra w stylu rokokowym w 1766 r. Jest to ołtarz typu sarkofagowego. Fundowany został przez ks. Franciszka Łukowicza, kanonika kamieńskiego herbu Newlin, stąd też inicjały w kartuszu herbowym: F, Ł, C, C [Franciscus Łukowicz Canonicus Caminensis] . Cały ołtarz jest w kształcie ramy z wplecionymi w grzebykowe ornamenty Narzędziami Męki Pańskiej. Nastawa ołtarz jest w formie płytkiej wnęki, która jest zwieńczona baldachimem z dwiema postaciami aniołów. W środkowym polu znajduje się rzeźba Ukrzyżowanego Chrystusa i klęczącej św. Marii Magdaleny. Po bokach znajduje się figura Matki Boskiej Bolesnej i św. Jana Ewangelisty. Mensa ołtarza jest wklęsło-wypukła z herbem Newlin. Ołtarz jest bez portatylu. Wymiary: wysokość-5m, szerokość u dołu-3m, szerokość w połowie-1,50m. Konserwacji i odnowienia ołtarza dokonano w 1960 r.
powrót
OŁTARZ ŚWIĘTEGO MICHAŁA
Znajduje się w północnej części transeptu. Został wykonany przez Dawida Bohra w połowie XVIII w. w stylu rokokowym. Posiada wklęsło-wypukłe retabulum. Mensa ołtarza opiera się na dwóch dekoracyjnych nogach, stanowiąc typ ołtarza stołowego. Tylna ściana ołtarza jest przedłużeniem nastawy. W środkowym polu ołtarza umieszczona jest figura św. Michała zabijającego smoka. Po bokach ołtarza znajdują się dwie postacie aniołów a w górnej części dwa putta i trzy uskrzydlone główki. Wysokość ołtarza wynosi 6 m. a szerokość 2,30 m. Ołtarz nie posiada portatylu. W 1960 r. przeprowadzono jego konserwację i odnowienie.
powrót
OŁTARZ ŚWIĘTEJ MARII MAGDALENY
Znajduje się w północnej części transeptu. Wykonany został przez pracownię Nowakowskiego w Poznaniu ok. 1912 r. w stylu barokowym. W 1958 r. wstawiono nowy obraz św. Marii Magdaleny namalowany przez Władysława Drapiewskiego. W 1962 r. ołtarz został odnowiony.
powrót
OŁTARZ NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY
Znajduje się w południowej części transeptu. Ołtarz wykonała firma " Walla" z Wrocławia ok. r.1912 w stylu późnorenesansowym. W 1957 r. w związku z wprowadzeniem nowenny w ołtarz wstawiono obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy namalowany przez Władysława Drapiewskiego. Odnowienia ołtarza dokonano w 1962 r.
powrót
OŁTARZ POSOBOROWY Z AMBONKĄ
Ołtarz posoborowy i ambonka zostały wykonane z drewna przez czerskich artystów. Poświęcenia dokonał ks. Infułat A. Liedke na Wielkanoc 1980 r.
powrót
OŁTARZYK ŚWIĘTEGO JUDY TADEUSZA
Znajduje się w kruchcie po lewej stronie głównego wejścia do kościoła. Ołtarzyk wykonał z piaskowca Antoni Łangowski z Czerska. Był on fundacją parafian na pamiątkę II Soboru Watykańskiego.
powrót
OŁTARZYK ŚWIĘTEGO ANTONIEGO
Znajduje się w kruchcie po prawej stronie głównego wejścia do kościoła. Wykonał go z piaskowca Antoni Łangowski z Czerska. Ołtarzyk ten był fundacją parafian czerskich z okazji złotego jubileuszu kapłaństwa ks. kanonika Franciszka Drosta.
powrót
KROPELNICE
Przy głównym wejściu do kościoła znajdują się dwie granitowe kropelnice. Jedna z nich ozdobiona pasami jest romańska i pochodzi z XIII w. Druga jest gotycka i pochodzi z XV w. Możliwe , że dawniej były one używane jako chrzcielnice.
powrót
CHRZCIELNICA
Została wykonana z drewna w stylu rokokowym przez Dawida Bohra w 1766 r. W środkowej jej części jest przedstawiona gołębica, symbolizująca Ducha św. W górnej części znajdują się dwa aniołki z kartuszem. W 1965 dokonano jej konserwacji i odnowienia.
powrót
KAZALNICA
Kazalnica została wykonana przez Nowakowskiego z Poznania w stylu barokowym za cenę 3000 marek. Sklepienie kazalnicy zachowało się z poprzedniego kościoła. Rzeźby przedstawiają czterech ewangelistów z ich symbolami: św. Mateusz z młodzieńcem, św. Marek z lwem, św. Łukasz z bykiem i św. Jan z orłem.
powrót
ORGANY
Organy pochodzą z 1913 r. Wykonała je firma Pawła Voelknera z Bydgoszczy. Były to organy o 28 registrach. Kosztowały 12000 marek W 1958 r. organy zostały przebudowane przez Z. Pietrzaka z Wrocławia, który dodał nowy kontuar. Obecnie organy posiadają system pneumatyczny. Posiadają one 28 głosów, które są podzielone na 2 manuały i pedał. Prospekt organowy został wykonany w stylu baroku nadwiślańskiego.
powrót
STACJE DROGI KRZYŻOWEJ
Osiem stacji wykonał malarz Guntermann z Monachium w stylu starochrześcijańskim. Namalowane są one na płótnie o wymiarach 1,35 m. x 1,60 m. Na I stacji widnieje napis: "Sprengel parochus erat", Guntermann pinxit MCMXVII; na IV - "30...5.1918"; na VIII - "J.G.November 1918". Dwie stacje pochodzą z roku 1930. W 1954 r. zostały namalowane cztery ostatnie stacje przez Władysława Drapiewskiego z Pelplina.
powrót
KONFESJONAŁY
Dwa konfesjonały i kratki znajdujące się przy ołtarzu główny wykonała firma Wallis w 1912 r. w stylu barokowym. Później dostawiono trzeci i czwarty.
powrót
MALATURA KOŚCIOŁA
Została ona wykonana w 1912 r. przez profesora Linnemanna z Frankfurtu nad Menem przy pomocy Kazimierza Jasnocha i Franciszka Konitzera. Malowidła te przedstawiają obrazy z Pisma św. Starego Testamentu i alegorie do Nowego Testamentu. Na suficie prezbiterium przedstawiono monstrancję z hostią Przenajświętszą w świetlistym obłoku. Obok klęczy dwóch cherubinów, a z prawej i lewej strony umieszczono napisy: " Ecce,qui tollit peccata mundi" oraz "Ego sum resurectio et vita". Obrazy na suficie nawy poprzecznej przedstawiają sceny narodzenia, męki i zmartwychwstania Zbawiciela. Środkowy obraz męki pańskiej jest okolony wizerunkami ojców kościoła. Obraz zmartwychwstania Pańskiego w północnej części nawy poprzecznej przedstawia Chrystusa rozmawiającego z pokutnicą Magdaleną, a okolony jest wizerunkami św. Jana Nepomucena, św. Stanisława, św. Alojzego i św. Kazimierza. Narodziny Chrystusa są zestawione z wyobrażeniami krzaku gorejącego, różdżki Aarona i Hortus conclusus. Malatury sufitu nawy środkowej przedstawiają Wniebowstąpienie Pańskie i Zielone Świątki z figurami ze Starego Testamentu, wężem miedzianym, Eliaszem na wozie ognistym, ofiarą Eliasza i wizerunki Dawida, Izajasza, Mojżesza, Salomona, Joela i Ezechiela.
powrót
DZWONY KOŚCIELNE
Obecnie w kościele znajdują się cztery dzwony. Przed I wojną wisiały trzy. Jeden dzwon pochodził z roku 1879, drugi z 1848 [odlany przez H. Zellera z Człuchowa], trzeci z 1736 i był dziełem Emanuela Wittwercka z Gdańska. Ostatni dzwon został zachowany i służy jako sygnarek. Pozostałe dwa dzwony sprzedano a na ich miejsce sprowadzono trzy nowe. Zostały one odlane w Lubece przez firmę M. u. O. Ohlsson Nastrojono je na akord: ais, fis i dis. Największy dzwon waży 28 centnarów i kosztował 377748 marek. Fundował go Jan Ohnesorge. Aktu poświęcenia dzwonów dokonał 14 VII 1912r. proboszcz Bukowski z Łęga.
Na dzwonach znajdują się następujące napisy:
dzwon ais: Ad maiorem Dei gloriam Pio X. Pont. Max. Dr. Augustino Rosentreter. Episc. Culm. Casimir Sprengel, parocho Czersc. A. D. 1912. ad honorem St. Casimiri.
dzwon fis: Gloria in exelcis Deo et in terra pax hominibus Pio X. Pont. Max. Dr. Augustino Rosentreter, Episc. Culm. Casimir Sprengel, parocho Czersc. A. D. 1912. ad honorem Beatae Mariae Virginis.
dzwon dis: Vox clamantis in Deserto, Parate viam Domini Pio X. Pont. Max. Dr. Augustino Rosentreter Episc. Culm. Anno Domini 1912 ad honorem St. Joannis Babtistae. Fundavit Mercator Joannes Ohnesorge et uxov Angela nat. Kraske.
powrót
BIBLIOGRAFIA
Podstawowe wiadomości na temat kościoła i jego wyposażenia zostały oparte na informacjach zawartych w pracach:
- Wojciech Ostoja -Lniski, Dzieje parafii P.W. Św. Marii Magdaleny w Czersku, Pelplin 1982 r.
- Pałamarz P., Petrus J., Chojnice, Czersk i okolice, PWN Warszawa1979 r., T.XI, zeszyt 5.
- Krótki zarys historyi Czerska i jego kościoła katolickiego, Czersk 1913 r.
powrót
|
|
Podręczniki |
|
Dla rodzica |
|
Nasze Konkursy |
|
|