Projekt edukacyjny do realizacji podczas cyklu lekcji wychowawczych

Cel projektu

Metody:

Środki dydaktyczne:

Czas realizacji

Główne etapy projektu

1. Zabawa wprowadzająca (grzecznościowe kalambury).
2. Dlaczego istnieją formy i normy kultury? (Poszukiwanie odpowiedzi w tekstach literackich.)
3. Identyfikacja problemów, czyli co wiemy, a czego nie wiemy.
4. Radzimy sobie z problemami, czyli poszukiwanie informacji, ich selekcja i zapis.
5. Zaprezentowanie zdobytych informacji w innej formie - przekład intersemiotyczny.
6. Spojrzenie na problem z humorem - tworzenie scenek prezentujących negatywne zachowania.
7. Planowanie i tworzenie testu sprawdzającego znajomość zasad savoir - vivre'u.

Opis działań

1. Grzecznościowe kalambury - zabawa, która zasygnalizuje problemy związane z tematem i uaktywni uczniów.
   Uczniowie dzielą się na 3-osobowe zespoły. Każdy losuje kartkę z opisaną sytuacją, np.:
   • wręczanie kwiatów
   • otrzymanie prezentu
   • rozmowa telefoniczna
   • przedstawianie kolegi
   • wścibskie pytania
   • wizyta w muzeum
   • szukanie wyznaczonego miejsca w kinie
   • tłok w autobusie
   • wchodzenie do sklepu
   • nakrywanie stołu
   • dobór ubioru do sytuacji
   Wylosowane przez zespół hasło przekazuje za pomocą gestów lub rysunku jeden z zawodników drużyny. Aby zdobyć punkt, grupa, do której należy osoba przekazująca informacje, musi w ciągu 1 minuty odgadnąć hasło.
2. Dlaczego istnieją normy grzecznościowe?
   Przeczytanie fragmentu utworu literackiego, np. "Ani z Zielonego Wzgórza", "Opowieści z Narni" lub "Kubusia Puchatka".
   • Określenie atmosfery panującej w świecie bohaterów (życzliwa, miła, sympatyczna, kulturalna, ciepła) i jej źródeł.
   • Podkreślenie zwrotów grzecznościowych. (Każda grupa otrzymuje inny tekst.).
   • Ustalenie, jakie funkcje pełnią zwroty grzecznościowe. (› wyrażenie szacunku dla rozmówcy, tworzenie przyjaznej, miłej atmosfery ).
3. Mamy problem.
   Określenie i zanotowanie na tablicy problemów związanych z zachowaniem się w przedstawionych w scenkach sytuacjach, np.:
   • Kto kończy rozmowę?
   • O jakiej porze wypada dzwonić?
   • Kiedy nie wolno stosować telefonu komórkowego?
   • Jak zacząć rozmowę telefoniczną?
   • Kto kończy rozmowę?
4. Poradniki savoir - vivre'u pomocą w rozwiązywaniu problemów. Zapoznanie się przez uczniów z różnymi wydaniami książek. Dzieci oglądają książkę, czytają wstęp, informacje o jej przeznaczeniu i układzie.
   Poszczególne grupy szukają w książce - poradniku wskazówek, jak zachować się w określonych sytuacjach. Analizują tekst, zapisują wnioski w wybranej formie, np. w postaci mapy mentalnej.
5. Prezentacje. Uczniowie ponownie przygotowują prezentację wybranych scenek, ale tym razem w postaci dramy i tak, by wyeksponować poprawne zachowanie w określonej sytuacji. Nagrane przez nauczyciela za pomocą kamery cyfrowej scenki posłużą jako materiał do dyskusji i oceny.
6. O grzeczności na wesoło. Uczniowie wymyślają scenariusz krótkiej scenki, w której zaprezentują komiczną sytuację. (Bohaterowie nie znają zasad grzecznościowych, popełniają liczne gafy).
7. Test z zakresu savoir - vivre'u. Uczniowie projektują test sprawdzający znajomość savoir - vivre'u. (Pytania będą odnosić się głównie do opracowanych podczas lekcji sytuacji.) Przykładowy test - załącznik nr 1.

Jak zachować się w różnych sytuacjach?

1. Wchodzisz po schodach i prawie zderzasz się z schodzącym kolegą. Kto z was porusza się nieprawidłowo?
   1. Kolega idący prawą stroną.
   2. Ty (idziesz po lewej stronie).
2. Przy drzwiach do klasy (sklepu, toalety) spotykają się dwie osoby - wchodząca i wychodząca. Kto ma pierwszeństwo?
   1. Wchodząca.
   2. Wychodząca.
   3. Żadna.
3. Zaproszono Cię na uroczystość. Przyszedłeś 20 minut wcześniej. Należałoby:
   1. poczekać i wejść punktualnie,
   2. wejść wcześniej,
   3. zadzwonić i zapytać, czy gospodarze są gotowi na przyjęcie gości.
4. W kwiaciarni zapakowano bukiet w przezroczysty lub wzorzysty papier. Przed wręczeniem kwiatów należałoby:
   1. zdjąć papierową osłonkę,
   2. zostawić papier.
5. Otrzymałeś(-aś) od gości prezent. Należałoby go rozpakować:
   1. przy gościach,
   2. po wyjściu gości,
   3. obojętnie kiedy.
6. Telefonując do kogoś:
   1. należy się najpierw przedstawić,
   2. nie trzeba się przedstawiać.
7. W której z wymienionych sytuacji absolutnie nie wolno korzystać z telefonu komórkowego?
   1. W parku.
   2. Podczas wizyty u przyjaciela.
   3. W kinie.
8. Kto powinien zakończyć rozmowę telefoniczną?
   1. Osoba, która zatelefonowała.
   2. Osoba, do której telefonowano.
9. Można do kogoś dzwonić:
   1. bez względu na porę,
   2. biorąc pod uwagę porę.
10. Czy można rozmawiać z ustami pełnymi jedzenia?
    1. Tak.
    2. Nie.
11. Kiedy absolutnie nie należałoby żuć gumy?
    1. Podczas oglądania telewizji.
    2. Podczas spaceru.
    3. Podczas rozmowy.
12. Siedzisz podczas przerwy na ławce. Podchodzi do Ciebie nauczyciel, by porozmawiać. Należałoby
    1. wstać,
    2. ustąpić miejsca,
    3. dalej siedzieć.
13. Idąc do szkoły, spotykasz zwykle ludzi z osiedla, których znasz tylko z widzenia. Mówienie im "dzień dobry" jest według Ciebie
    1. dobrym zwyczajem,
    2. zbędne i kłopotliwe.
14. Kto pierwszy wyciąga rękę na powitanie?
    1. Osoba starsza do młodszej, przełożony do podwładnego.
    2. Młodszy do starszego, podwładny do przełożonego.
15. Do twojego domu zawitał nowy kolega. Kogo komu przedstawimy w pierwszej kolejności?
    1. Kolegę rodzicom.
    2. Rodziców koledze.
16. Podczas zwiedzania muzeum nie wolno
    1. robić notatek,
    2. korzystać z informatora,
    3. dotykać eksponatów,
    4. zadawać pytań przewodnikowi.
17. Szukasz miejsca w kinie. Przechodzisz pomiędzy rzędami
    1. przodem do siedzących,
    2. tyłem do siedzących.
18. Podczas spektaklu można
    1. rozmawiać z sąsiadem,
    2. jeść,
    3. żuć gumę,
    4. śmiać się z prezentowanych na scenie sytuacji.
19. Który z poniższych rysunków przedstawia prawidłowe ułożenie sztućców?
    1. 
    2. 
20. Który z elementów ubioru nie pasuje do sytuacji?
    1. Duże, ozdobne kolczyki na dyskotekę.
    2. Obuwie sportowe jako element eleganckiego stroju wizytowego.
    3. Biała bluzka na egzamin.
21. Które z podanych określeń nie musi pasować do kogoś, kogo nazywamy dżentelmenem?
    1. Jest szarmancki i kulturalny wobec dziewcząt.
    2. Nie używa wulgaryzmów.
    3. Nie kopie pod kimś dołków.
    4. Jest elegancko i bogato ubrany.
22. Same zwroty i wyrazy grzecznościowe znajdują się tylko w szeregu:
    1. do widzenia, cześć, miło mi
    2. bądź łaskaw, dzień dobry, jutro
    3. przepraszam, wybacz, tak, dziękuję