Kilka uwag na temat międzynarodowej współpracy szkół

Międzynarodowa współpraca szkół lub nauczycieli różnych placówek staje się coraz bardziej dostępna i popularna. Sprzyjają jej programy i akcje typu "Comenius" czy eTwinning. W wydanym w 2005 roku informatorze na temat eTwinningu można znaleźć opis celów tego przedsięwzięcia. Ma ono przede wszystkim:

zachęcić nauczycieli i uczniów do nauki poprzez intensywne stosowanie techniki cyfrowej,
dać możliwość praktycznego doskonalenia kompetencji językowych,
pomóc poznać i zrozumieć inne kultury, co przyczynia się z kolei do rozwijania tolerancji, chęci poznania innych miejsc, pomaga ograniczyć poczucie wyobcowania oraz stereotypowe postrzeganie świata,
stworzyć okazję do wymiany myśli, poglądów,
zwiększyć motywację do nauki języków obcych,
uatrakcyjnić proces uczenia się (nauka przez działanie),
pomóc poznać nie tylko inne kultury, ale też lepiej zrozumieć kulturę ojczystą i jej wartość.

Głównym środkiem komunikacji w eTwinningu jest sieć Internet. Formy korzystania z niej mogą być urozmaicone i zależeć będą od umiejętności informatycznych uczniów i nauczycieli. W projektach opisanych w publikacji "Partnerstwo eTwinning w polskich szkołach" wymienia się między innymi następujące formy kontaktu: poczta elektroniczna, czaty, cyfrowe prezentacje dźwiękowe lub video, strony internetowe, konferencje dźwiękowe, wideokonferencje.
Akcja eTwinning jako sposób rozwijania kompetencji lingwistycznych i interkulturowych zapewnia nauczycielom języków obcych (głównie angielskiego i niemieckiego) możliwość realizowania ważnych celów nauczania. Należałoby jednak podkreślić, że idea partnerstwa szkół, jak niekiedy mylnie się sądzi, nie jest skierowana tylko do nauczycieli języków obcych. Do realizacji projektów dotyczących jednego lub kilku przedmiotów w ramach eTwinningu zaprasza się nauczycieli różnych specjalności.
Tak więc ważny staje się projekt oparty na dobrym pomyśle, który wymaga wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin. Język obcy może w nim pełnić tylko rolę kodu. Ogromne znaczenie ma treść projektu.
We wspomnianej publikacji dokonuje się przeglądu różnych inicjatyw. Można przeczytać krótkie charakterystyki projektów. Jest też analiza jakościowa i ilościowa tych treści. Zwraca się tu uwagę na pewną monotematyczność podjętych działań. Większość partnerskich szkół decyduje się na pisanie o zwyczajach, tradycjach i świętach, co może być interesujące i pożyteczne dla nauczycieli języków, ale niekoniecznie dla uczniów.
Wybór tematyki projektu zależeć może od wielu czynników, między innymi zainteresowań uczestników, specyfiki miejscowości, profilu szkoły, umiejętności komunikacyjnych uczniów.
Wydaje się, że warto podejmować te tematy, które wymagają twórczego zaangażowania, są nieszablonowe, dotyczą spraw bliskich uczniowi. Tematy zbyt trudne, dobrze opracowane w różnych źródłach informacji i popularne nie wyzwolą twórczego i oryginalnego podejścia do danego przedsięwzięcia.
W wymienionej wcześniej publikacji " Partnerstwa eTwinning w polskich szkołach" znajduje się wiele inspirujących propozycji działań, ale można by pokusić się o inne - własne pomysły. Dwa z nich opisuję poniżej.

Co jadamy na deser?
Dzieci mogłyby się zorientować, jakie są nawyki żywieniowe w innych krajach, poznać specyfikę potraw, wymienić się przepisami. Można by przyrządzić te desery, artystycznie sfotografować i wyrazić (po angielsku) swe wrażenia. Może powstanie w ten sposób mała książka kucharska? Należałoby też przyjrzeć się owym potrawom pod innym kątem i ustalić ich kaloryczność oraz walory zdrowotne.

W co lubią bawić się dzieci w różnych krajach?
Uczniowie przeprowadzają wywiady z rodzicami, dziadkami na temat zabaw i gier. Warto przecież przypomnieć, jak bawiły się dzieci w erze przedkomputerowej. Przede wszystkim jednak trzeba zaprezentować współczesne gry, zabawy, wyliczanki.
Należałoby zastanowić się, jak prosto i zwięźle przekazać instrukcje oraz rozważyć możliwość wykorzystania zdjęć, nagrań, schematycznych rysunków. Może warto byłoby też urządzić pokaz zabaw zaproponowanych przez dzieci z partnerskiej szkoły.

Opracował: Jerzy Piórkowski