XXII/XXIII
Temat: Przyczyny I wojny światowej. Kolonializm.
s. 52 – 54
1. Kolonia to obszar zdobyty przez inne państwo i wyzyskiwany.
2. Dlaczego zdobywano kolonie?
- poszukiwanie surowców,
- szlachetnych kruszców,
- ziemi uprawnej,
- niewolników,
- taniej siły roboczej,
- cele wojskowe (strategiczne),
- pozycja międzynarodowa,
- handel.
3. Największe potęgi kolonialne i ich kolonie:
Anglia (Wielka Brytania)
- Kanada
- Australia
- Indie
Francja
- Madagaskar,
- Indochiny Francuskie,
- Algieria
Niemcy (w domu uzupełnić)
-
-
-
Holandia (w domu uzupełnić)
-
-
-
Belgia
Hiszpania
Włochy
Portugalia
Dania.
4. Konflikty i przyczyny I wojny światowej:
- rywalizacja o kolonie
Anglia, Francja <-> Niemcy
- rywalizacja na morzach i oceanach,
- rywalizacja o cieśniny czarnomorskie
Rosja <-> Turcja, Niemcy, Austro – Węgry [A-W]
- rywalizacja na Bałkanach
Rosja <-> Niemcy, A-W,
- rywalizacja w Europie
Rosja, W. Brytania, Francja <->
<-> Niemcy, A-W, Turcja, Włochy
5. Państwa Ententy (Trójporozumienia) W. Brytania, Francja, Rosja [ Włochy, USA].
6. Państwa centralne
(Trójprzymierza) Niemcy, A-W, Włochy !!! [Turcja, Bułgaria].
XXIV
Temat: Wielka wojna, czyli Europa w latach 1914 – 1918.
s. 53 – 58
1. Wojna wybuchła latem 1914 r. i trwała do jesieni 1918 r.
[11 XI 1918 r.] - rozejm, czyli zaprzestanie walk
wojna trwała 4 lata.
2. Wojna pozycyjna – walka w okopach; potrafimy bronić się, ale nie potrafimy skutecznie atakować i zakończyć zwycięsko wojny – charakter walk w I wojnie światowej
3. Nowe rodzaje broni w I wojnie światowej:
- ciężkie karabiny maszynowe,
- gazy bojowe (broń chemiczna),
- miotacze ognia,
- ciężka artyleria,
- lotnictwo,
- okręty podwodne,
- pancerniki,
- granaty ręczne,
- czołgi.
4. Największe bitwy:
- bp Verdun [werdę],
- bitwa nad rzeką Sommą,
- bitwa nad rzeką Marną,
- bp Tannenbergiem (Grunwaldem).
5. Rok 1917:
- dwie rewolucje w Rosji:
lutowa – burżuazyjna, demokratyczna,
październikowa – bolszewicka, wojskowy zamach przy pomocy Niemców
(Włodzimierz Lenin),
w Rosji wybuchła wojna domowa, Rosja wycofała się z wojny.
- USA przystępują do wojny po stronie Ententy.
6. 11. XI. 1918 r. rozejm i kapitulacja Niemiec.
rewolucja w Niemczech, demoralizacja armii niemieckiej,
1919 r. pokój w Wersalu.
Zadanie domowe:
7. Jak ukarano Niemcy za wywołanie wojny? s. 57
8. Jaka była sytuacja zaborców Polski pod koniec wojny? s. 57
9. Jakie nowe państwa powstały po wojnie? s. 57 - 58
- Polska,
- Czechosłowacja,
- Jugosławia,
- Węgry,
- Austria,
- Litwa,
- Łotwa,
- Estonia,
- Finlandia,
- Wolne Miasto Gdańsk.
XXV
Temat: Ten wspaniały rok 1918, czyli Polska znowu wolna.
Rok 1918 w Czersku.
s. 59 – 60
1. Polacy zostali powołani do armii zaborczych: rosyjskiej, niemieckiej, austriackiej.
2. Niektórzy Polacy liczyli na pomoc innych państw, w tym zaborczych:
- Józef Piłsudski zorganizował Legiony Polskie walczące z Rosją “Legiony Piłsudskiego”,
- Gen. Józef Haller dowodził Armią Polską walczącą z Niemcami u boku Francji,
- Roman Dmowski i Ignacy Paderewski prowadzili działalność dyplomatyczną.
3. Od 1916 r. po akcie dwóch cesarzy (niemieckiego i austriackiego), przywódcy państw Ententy wypowiedzieli się za niepodległością Polski (prezydent USA - 2 razy w1917 r. i 1918 r.).
4. Sytuacja zaborców Polski pod koniec wojny.
5. Polacy rozbrajali wojska zaborcze i tworzyli lokalne ośrodki władzy polskiej.
6. W Czersku powołano Radę Ludową.
7. 11 listopada 1918 r. Józef Piłsudski został dowódcą tworzącego się wojska polskiego, a 13 listopada został naczelnikiem państwa.
11 listopada Święto Odzyskania Niepodległości – data symboliczna.
XXVI
Temat: Granice i terytorium odrodzonej Polski.
s. 60 - 63
1. Polska w czasie II Rzeczpospolitej graniczyła z wieloma państwami:
(Niemcy, Czechosłowacja, Litwa, Łotwa, Rumunia, ZSRR, Wolne Miasto Gdańsk, granica morska).
2. Granice Polski powstały dzięki Traktatowi Wersalskiemu, plebiscytom i walce zbrojnej Polaków z: Niemcami – Powstania Śląskie, Powstanie Wielkopolskie, Rosjanami – wojna polsko – bolszewicka, Czechami, Litwinami i Ukraińcami.
3. Polska była krajem rozległym (388 tyś. km kw.) obecnie 312 tyś.
Ludność 27 mln., po 20 latach 35 mln.
4. Polska była krajem wielonarodowym:
Polacy, ... Ukraińcy, Żydzi, Białorusini, Niemcy, Litwini, Czesi, Słowacy, Rosjanie, Łotysze, ...
5. Polska w okresie międzywojennym była Rzeczpospolitą:
- konstytucja marcowa z 1921 r. i kwietniowa z 1935 r.
- trójpodział władzy,
- prawa obywatelskie,
- obowiązki obywatelskie,
- suwerenność narodu.
XXVII
Temat: II Rzeczpospolita, czyli dwadzieścia lat niepodległości.
s. 63 – 69
1918 – 1939 II RP
Polacy odbudowali kraj po wojnie i zaborach:
- usunięcie zniszczeń wojennych,
- zjednoczenie kraju po zaborach,
- jednolita waluta “złoty polski”,
- sieć dróg, linii kolejowych, linii energetycznych,
- budowa portu morskiego i miasta w Gdyni,
- magistrala węglowa Śląsk – Gdynia,
- Centralny Okręg Przemysłowy COP,
- 1925 r. działa Polskie Radio.
XXVIII
Temat: Ciężkie czasy, czyli świat w okresie międzywojennym.
s. 69 – 71
1918 – 1939 okres międzywojenny
1. Po wojnie rozpoczęto odbudowę zniszczeń wojennych.
2. Warunki życia poprawiały się, ludzie żyli wygodniej, mieli dostęp do wielu dóbr (stawali się konsumentami).
3. Miała miejsce emancypacja kobiet (zrównanie w prawach kobiet i mężczyzn).
4. Sławni ludzie tego okresu:
- Albert Einstein – fizyk, teoria względności, laureat nagrody Nobla,
- Charlie Chaplin – aktor, komik,
- Pablo Picasso – malarz, twórca kubizmu.
5. Wielki kryzys ekonomiczny 1929 – 1933/35:
- nadmiar towarów na rynku,
- zbyt mało pieniędzy u konsumentów,
- krach [załamanie ceny, spadek wartości akcji] na giełdzie w Nowym Jorku (NY)
24 X 1929 r. “czarny czwartek”,
- bezrobocie,
- inflacja,
- kryzys dotarł do Europy i Polski.
6. Dwie drogi wyjścia z kryzysu:
- amerykańska - pokojowa “Nowy Ład”,
- niemiecka – zbrojenia,
- cecha wspólna - interwencja państwa w gospodarkę.
XXIX
Temat: Niemcy pod wodzą Adolfa Hitlera, czyli kim byli faszyści
s. 72 – 74
1. Adolf Hitler w młodości był krnąbrnym, nieposłusznym, niesystematycznym, samolubnym człowiekiem.
2. Jako młody człowiek w Wiedniu z własnej winy popadł w niedostatek.
3. Walczył w I wojnie światowej.
4. Sytuacja Niemiec po I wojnie światowej.
5. Hitler podobnie jak miliony Niemców nie miał pracy, domu, bał się przyszłości, szukał winnych (Żydzi, komuniści, itp.).
6. A. Hitler był agentem wywiadu wojskowego.
7. A. Hitler został przywódcą partii w sposób przypadkowy (NSDAP).
8. Po próbie przejęcia władzy w Monachium dostał się do więzienia gdzie “napisał” swoją książkę “Mein Kampf” [Moja walka] – napisali mu ją Krzyżacy.
9. W 1933 r. !!! po wygranych wyborach przez partię faszystowską, zgodnie z prawem i zasadami demokracji A. Hitler został kanclerzem – premierem rządu. Po likwidacji urzędu prezydenta został wodzem (furer) – władza dyktatorska.
10. System faszystowski:
Faszyzm – faszi z j. włoskiego – związek [pomocy]. Benito Mussolini utworzył ruch związkowy
faszystowski faszyzm=związek
- “ludzie są dla państwa, a nie państwo dla ludzi”,
- rezygnacja z przestrzegania praw człowieka,
- terror wobec wrogów,
- obozy koncentracyjne (pracy przymusowej),
- tajna policja [gestapo, SS],
- kontrola nad społeczeństwem,
- cenzura – kontrola wypowiedzi ustnych i na piśmie,
- palenie książek,
- prześladowania Żydów i innych “nie aryjczyków”, “ustawy norymberskie” 1935 r.
– przeciw Żydom,
- Niemcy to “rasa aryjska”, “rasa panów”,
- zbrojenia - przygotowanie się do wojny – podbój innych państw,
- “odpowiednie” wychowanie dzieci i młodzieży,
- likwidacja systemu parlamentarnego, partii politycznych,
- propaganda – komentarz zamiast obiektywnej informacji,
+ poprawa warunków życia,
+ nadzieja na przyszłość.
Zadanie domowe
Wyjaśnij pojęcia i podaj daty
“noc długich noży”
“noc kryształowa”
XXX
Temat: Wychowanie dzieci i młodzieży w III Rzeszy.
1. Wychowanie faszystowskie to “nadużywanie zalet i pielęgnowanie wad”.
2. Celem wychowania był człowiek oddany państwu i bezwzględny wojownik.
3. Dzieci miały “donosić” na rodziców źle mówiących o faszystach.
4. Organizacje dziecięce i młodzieżowe:
- “Wilczki” – przedszkolaki,
- “Hitlerjugend” – “młodzież Hitlera”
• ćwiczenie ducha i ciała,
• przekonanie do faszyzmu,
• chęć bycia “nadczłowiekiem”,
• bezwzględność,
• pogarda dla słabszych,
• “młodzież wychowuje młodzież”,
• obozy sprawnościowe.
- Front Pracy – “wychowywanie przez pracę”, “wychowywanie łopatą”.
- BDM – Związek Kobiet Niemieckich:
• mit matki – Niemki,
• zasada “3K” (Kościół, kuchnia, dzieci),
• “Lebensborn” “źródło życia” – urodzić dziecko dla Hitlera.
- Armia – też wychowuje.
- SS Sztafety Ochronne [Hitlera] formacja wojskowo – policyjno – zakonna,
- Szkoła:
• Nauczane przedmioty były okazją do siania nienawiści do sąsiadów
• Zadania z historii, geografii, “nauki o rasie”, matematyki.
XXXI
Temat: Czerwona gwiazda nad Rosją, czyli o władzy bolszewików.
s. 74 – 76
1. W Rosji w latach 1917 – 1921 miała miejsce wojna domowa bolszewicy (rosyjscy komuniści), “czerwoni” <=> “biali” zwolennicy cara.
2. Od 1922 – 1991 państwo komunistyczne w Rosji - ZSRR. Na czele państwa i partii komunistycznej:
- Włodzimierz Ulianow “Lenin” 1917 – 1924,
- Józef Dżugaszwili “Koba”, “Stalin” 1924 – 1953.
3. System komunistyczny:
- “ludzie są dla państwa, a nie państwo dla ludzi”,
- rezygnacja z przestrzegania praw człowieka,
- terror wobec wrogów,
- obozy koncentracyjne (pracy przymusowej),
- tajna policja [Czeka, NKWD, KGB],
- kontrola nad społeczeństwem,
- cenzura – kontrola wypowiedzi ustnych i na piśmie,
- palenie książek,
- prześladowania burżuazji, inteligencji, bogatych chłopów,
- robotnicy i chłopi oraz ich reprezentanci – komuniści, to najlepsze warstwy ludzkości,
- zbrojenia - przygotowanie się do wojny – podbój innych państw,
- “odpowiednie” wychowanie dzieci i młodzieży,
- likwidacja systemu parlamentarnego, partii politycznych,
- propaganda – komentarz zamiast obiektywnej informacji,
- “walka klas”, ciągła walka między ludźmi,
+ “poprawa warunków życia”,
+ nadzieja na przyszłość.
Zadanie domowe
Czym był faszyzm i komunizm – porównanie.
s. 72 – 76
Zagadnienie Niemcy Rosja
- ludzie są dla państwa, a nie państwo dla ludzi,
- rezygnacja z przestrzegania praw człowieka,
- terror wobec wrogów, przeciwników,
- obozy koncentracyjne (pracy przymusowej),
- tajna policja,
- kontrola nad społeczeństwem,
- cenzura – kontrola wypowiedzi ustnych i na piśmie,
- palenie książek,
- prześladowania “wrogów” np. Żydów, inteligencji,
- Niemcy to “rasa panów”, bolszewicy to najlepsi z ludzi
- Zbrojenia - przygotowanie się do wojny – podbój innych państw,
- “odpowiednie” wychowanie dzieci i młodzieży,
- likwidacja systemu parlamentarnego, partii politycznych,
- propaganda – komentarz zamiast obiektywnej informacji,
+ poprawa warunków życia,
+ nadzieja na przyszłość.
XXXII
Temat: Straszny początek XX wieku – powtórzenie wiadomości.
s. 52 – 76
|
|
Historia
